Czy to możliwe, że na łagowskim zamku templariusze ukryli swój skarb? (ZDJĘCIA)

Fot. Grzegorz Walkowski
Tak, podobnie sformułowane pytanie przyciąga gości do Łagowa. Ale my namawiamy na jesienną wycieczką właśnie w tym kierunku nie tylko łowców skarbów. Sam zabytek i okolica w jesiennych szatach prezentuje się wspaniale. To nasz skarb nazywany przecież lubuską perłą. My “oprawiamy” ją we wspaniałe zdjęcia Grzegorza Walkowskiego.

Wróćmy jednak do pytania zawartego w tytule. Większość historyków twierdzi, że tutaj nigdy nie było siedziby tego zakonu. Jak stanowią źródła w roku 1299 miejscowość należała do panów brandenburskich. 9 grudnia 1347 margrabia Ludwig zastawił Łagów Zakonowi Joannitów za 400 grzywien srebra. Joannitów, a nie templariuszy. W Łagowie zakon umieścił siedzibę komandorii, która obejmowała rozległą okolicę z 18 wioskami, z dzisiejszym Templewem, Wielowsią, Boryszynem i miastem Sulęcinem. To była scheda po kasacie Zakonu Templariuszy, stąd udokumentowany związek z tymi uzbrojonymi zakonnikami. Wtedy też na polecenie władców brandenburskich joannici łagowscy konwojowali kupców przemierzających tak zwany Trakt Polski, wędrujących do Międzyrzecza. Nie czynili tego bezinteresownie, jak mogłoby wynikać z ich reguły. Według informacji z 1505 roku mieli otrzymywać za to opłatę – 9 groszy za konia użytego w ciągu dnia w tym celu, poza tym odszkodowanie za każdego zabitego konia i chłopa.

Fot. Grzegorz Walkowski
Zaginiona komturia?

Jednak zaznaczyliśmy „większość” historyków. Jak możemy znaleźć w niektórych opracowaniach to tutaj mogła być siedziba tzw. zaginionej komandorii templariuszy, a to już daje pole do popisu wyobraźni.

Ale mieliśmy przyjrzeć się zamkowi. Jak przeczytamy w materiałach lubuskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków został zbudowany po 1350, na sztucznie usypanym, ponad dziesięciometrowym wyniesieniu. W zachodniej części, otoczonego murem kurtynowym czworobocznego założenia, znajdował się dom mieszkalny, a w południowo-wschodnim narożu kwadratowa w planie wieża. Wzgórze zamkowe otoczone zostało zamykającymi się w czworobok wysokimi murami, spełniającymi obok obronnej także funkcję oporową wobec usypiska. W XVI w. zamek powiększono od strony dziedzińca o skrzydło północne.

Nie była to twierdza nie do zdobycia. W czasie wojny trzydziestoletniej warownię opanowali Szwedzi i oblegały wojska brandenburskie. Przy odbudowie dostawiono skrzydło południowe, nadając całej budowli, z wyjątkiem wieży, cechy stylowe baroku. W 1712 dziedziniec zamknięto czwartym skrzydłem. W 1734 od wschodu dostawiona została szyja bramna ze schodami o 51. stopniach, pokonującymi wynoszącą 10 m różnicę poziomów między otoczeniem zamku a jego dziedzińcem.

Fot Grzegorz Walkowski
A po joannitach

W 1810 dobra joannitów uległy kasacji stając się domeną państwową. Wkrótce, z nadania króla Prus, otrzymał je generał Fryderyk von Zastrow, po którym zamkiem władało kolejnych siedmiu junkrów. Ostatnim z nich przed 1945 był von Püchler – Limburg.

Po II wojnie światowej w zamku był dom pracy twórczej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, a od 1962 Poznańskiego Towarzystwa Muzycznego. W latach 1966–1971 został przeprowadzony gruntowny remont obiektu z adaptacją na hotel.

Zamek jest murowany, czteroskrzydłowy z wewnętrznym, prostokątnym dziedzińcem, jednoipółtraktowy, piętrowy, nakryty dachami dwuspadowymi. W skrzydle zachodnim zachowała się sala gotycka ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym wspartym na czworobocznym filarze, a na piętrze nad nią sala rycerska z kominkiem zdobionym barokową sztukaterią z 1740. Otaczające wzgórze zamkowe mury, wzmocnione w XVI w. bastejami, były wielokrotnie remontowane m.in. w latach 1968– 1969. Zbudowany z cegły odcinek południowy wyposażony jest w machikuły. W bryle zamku dominantę stanowi wieża, czworoboczna, powyżej dachów cylindryczna, zwieńczona krenelażem.

Fot. Grzegorz Walkowski

Zachowało się kilka legend, jak chociażby opowiadające o Rycerzu w Płomieniach i Białej Damie, ale to już całkiem inna historia.

Udostępnij:

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin

Więcej artykułów

Wyślij wiadomość

Wyślij wiadomość

Skip to content