Rak jelita grubego jest obok raka piersi i raka płuc najczęściej wykrywanym wśród polskich pacjentów, a dodatkowo jest drugim najczęstszym diagnozowanym nowotworem złośliwym. Co powinno nas niepokoić? Dlaczego nie powinniśmy bagatelizować bólów brzucha? Jak ważna jest profilaktyka? Czy kolonoskopia może uratować nasze życie i dlaczego nie należy się jej bać?
4 lutego przypada Światowy Dzień Walki z Rakiem – przy tej okazji rozmawiamy dr. Jackiem Bywalcem – specjalistą chirurgiem, kierownikiem Pracowni Endoskopii Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze.
Nie da się ukryć, że przez ostatnią dekadę zmieniło się bardzo wiele pod kątem rozpoznania i leczenia raka jelita grubego.
Na pewno wiemy więcej niż 10 lat temu, a jest to spowodowane tym, że wykonujemy kolonoskopię, czyli endoskopię przewodu pokarmowego. Badamy jelito grube tam, gdzie zlokalizowany jest rak. Wykonując kolonoskopię możemy szybko rozpoznać raka jelita grubego, a jak go rozpoznamy wcześnie, to możemy go zweryfikować histopatologicznie, a następnie wdrożyć odpowiednio szybko leczenie. Dla pacjenta jest to bardzo ważne, bo podjęcie szybkiego działania gwarantuje wyleczenie.
Niewątpliwie zmienia się nasza mentalność. Co tutaj jest kluczowe? Świadomość zagrożenia, edukacja czy łatwiejsza dostępność badania?
Na pewno nasza edukacja poszła do przodu, jeżeli chodzi o endoskopię, kolonoskopię i coraz więcej osób się zgłasza. 10 lat temu mało się o tym mówiło, ponieważ była mniejsza dostępność do badań kolonoskopowych. Z upływem lat coraz większy dostęp do badań spowodował to, że ludzie zaczęli między sobą wymieniać informacje, że są takie badania, że można rozpoznać wiele chorób, w tym raka jelita grubego, bo rak jelita grubego przez długi czas nie daje żadnych dolegliwości.
Większe zainteresowanie kolonoskopią sprawia, że wykrywanych jest więcej nowotworów?
Jeszcze 10 lat temu robiąc takie badania stwierdzaliśmy dużo większą ilość raków. Natomiast obecnie, po 10 latach, my ten nowotwór stwierdzamy coraz rzadziej. Dostęp do badań i chęć wykonywania kolonoskopi spowodowały, że takie mamy obecnie wskaźniki.
Jeśli nie chcemy zrobić kolonoskopii profilaktycznie, to jakie objawy powinny skłonić nas do zrobienia tego badania?
Na pewno bóle brzucha, które są niewyjaśnione, są wskazaniem do wykonania kolonoskopii. Kolejnym objawem są nieustające biegunki, zaparcia lub na zmianę biegunki z zaparciami. Objawem, który powinien nas zmusić do zrobienia kolonoskopii jest krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli z odbytu. Każda krew, która się pojawia powinna dawać myśl, że to może być nowotwór.
Wokół samego badania pojawiało się też sporo mitów. Jak to faktycznie wygląda, od A do Z?
Badanie trwa około 15-20 minut. Dla pacjenta zaczyna się jednak o wiele wcześniej, powiedziałbym nawet, że wiele dni wcześniej. Po pierwsze, podjęcie decyzji: muszę tę kolonoskopię zrobić, muszę pójść się zapisać. W momencie, gdy mamy już termin zaczyna się odliczanie. 2-3 dni przed badaniem trzeba stosować płynną dietę, co spowodować ma oczyszczenie jelit. Dzień przed samym badaniem, albo w dniu badania trzeba wypić płyny, które jeszcze bardziej oczyszczą i przygotują jelito, żeby obraz kolonoskopii był jak najlepszy i można było ocenić to jelito grube.
Cała rozmowa:
