Zamek w Krośnie Odrzańskim powinien być uznany za jeden ze sztandarowych zabytków naszego regionu. Bo ile osób wie, że zmarł tutaj Henryk Brodaty i rezydowała Jadwiga Śląska? Lubuska konserwator zabytków pokazała niezwykłe cegły znalezione na terenie twierdzy.
Jak chcą historycy krośnieńska warownia jest najdalej na północ wysuniętym zamkiem średniowiecznego Śląska. Jego dzieje rozpoczynają się w wieku XIII, gdy jedną ze swoich rezydencji postanowił wznieść ambitny Henryk Brodaty. Lokalizacja nie jest przypadkowa, jego ambicje sięgały dalej na północ. Wcześniej było tu niemal szczere pole, na skraju zabudowy miejskiej, gdyż krośnieński gród znajdował się w innym miejscu.
Jest budowla składająca się z czterech skrzydeł, zwrócona elewacją frontową na zachód. Uwagę zwraca okazały budynek bramny z sienią wjazdową, klatką schodową w wieży i basteją. Pozostałą część skrzydła zachodniego stanowią dobudowane do muru kurtynowego kaplica kalwińska, która w XVIII i XIX wieku pełniła funkcję magazynu i wozowni. Na dziedzińcu zwracają uwagę renesansowe krużganki skrzydła południowego. To dzięki nim budowlę często nazywa się „lubuskim Wawelem”. Ten szlif renesansowy nadała obiektowi przebudowa pod koniec XV wieku. W XVI wieku wzmocnione zostały jego funkcje obronne.
W lutym 1945 roku zamek został wraz z lewobrzeżną częścią miasta spalony, zostały tylko mury kapitalne. Pod koniec XX w. wyremontowany został budynek bramny, uporządkowano dziedziniec. W 2008 roku zakończono rewitalizację części skrzydła południowego i kaplicy (wozowni) w skrzydle zachodnim. Skrzydło wschodnie i północne wraz z tzw. „wieżą północną” stanowią dziś trwałą ruinę. Nawiasem mówiąc już od lat miasto zabiega o pieniądze na przeprowadzenie remontu obiektu.
W czasie walk z Tatarami, w 1241 roku przebywała tutaj wraz z mniszkami trzebnickiego klasztoru księżna Jadwiga Śląska. I mamy rocznicę. 785 lat temu, 19 marca 1238 roku, na zamku zmarł Henryk Brodaty…
Lubuska wojewódzka konserwator zabytków zwróciła uwagę na ciekawe średniowieczne cegły znalezione na terenie zamku, które eksponowane są w zamkowych salach…
