Demokracja – to słowo odmieniano przez wszystkie przypadki w Regionalnym Centrum Animacji Kultury. W Zielonej Górze – z inicjatywy marszałek województwa Elżbiety Anny Polak i przewodniczącego sejmiku Wacława Maciuszonka – świętowano 25-lecie samorządu i rocznicę częściowo wolnych wyborów z 4 czerwca 1989 r. To one otworzyły drogę do demokratycznej Polski, która – zdaniem wielu uczestników obchodów – znów jest zagrożona.
Już w niedzielę ulicami Warszawy mają przejść setki tysięcy osób z całego kraju. Takie są szacunki organizatorów „Marszu Wolności 4 czerwca”. Polacy w ten sposób chcą dać jasny sygnał, że nie akceptują aktualnej polityki rządu, której ostatnim przejawem jest tak zwana ustawa „Lex Tusk”, sprzeczna z polską Konstytucją i zasadami praworządności. Ustawa powołuje do życia komisję ds. badania rosyjskich wpływów w Polsce. Jej kompetencje są ogromne i zdaniem ekspertów niekonstytucyjne. Komisja będzie mogła wydać zakaz sprawowania publicznych funkcji na okres 10 lat, pełniąc jednocześnie rolę oskarżyciela i sądu. Prezydent Duda szybko ją podpisał, a po fali krytyki z kraju i za granicy, zapowiedział inicjatywę jej nowelizacji. Na razie jednak obowiązuje pierwotna wersja ustawy, podpisana przez prezydenta.
Zapraszamy do materiału wideo:
– Pojawiła się siła polityczna – zjednoczona prawica, która zrobiła zamach na wolne państwo i konstytucję. Teraz chce zrobić zamach na demokrację, przyjmując większością pisowską m.in. tak zwaną ustawę „Lex Tusk”. Marsz to manifestacja społecznego niezadowolenia dla tego, co robi ta quasi-autorytarna partia, jaką jest PiS – komentuje sytuację Waldemar Sługocki, szef lubuskich struktur Platformy Obywatelskiej.
Dzień przed warszawskim marszem, odbyły się uroczystości w Zielonej Górze w Regionalnym Centrum Animacji Kultury. W Zielonej Górze świętowano z dwóch powodów 25-lecia samorządu oraz częściowo wolnych wyborów 4. czerwca 1989 r. Imprezie towarzyszył piknik funduszy europejskich.

Przeszło 30 lat temu do urn poszło ponad 60 proc. Polaków, a większość głosów zgarnęła Solidarność. – Pomimo, że wybory było wolne jedynie częściowo, to był nokautujący cios dla władzy. Społeczeństwo dało sygnał swojego niezadowolenia. Uważam, że najbliższe wybory również będą przełomowe – mówił w Zielonej Górze profesor Jerzy Stępień, były prezes Trybunału Konstytucyjnego i jeden założycieli systemu samorządowego w Polsce.
Sędzia przekonywał, że obecnie demokracja także wymaga obrony, czemu przysłuchiwało się setki osób zebranych na wykładzie w RCAK. Po części oficjalnej przyszła pora na świętowanie w radośniejszym stylu. Urząd marszałkowski, który był organizatorem imprezy, przygotował zabawę na świeżym powietrzu z licznymi atrakcjami.
Dorośli Lubuszanie mogli wziąć udział w otwarciu Salonu Słowa, inspirowanego twórczością Olgi Tokarczuk oraz posłuchać koncertów muzycznych gwiazd. Dla najmłodszych przygotowano piknik z oryginalnymi zabawami, gdzie dało się pojeździć np. na energorowerze. Poza tym nie zabrakło pysznego jedzenia i dmuchanych placów zabaw.
Radosna atmosfera nie przyćmiła głównego przesłania wydarzenia. Uroczystości w RCAK były okazją do rozmowy o stanie demokracji w Polsce. Uczestnicy wskazywali, że niszczone są wolne sądy oraz niezależne media. Podkreślano konieczność przeciwstawienia się działaniom rządu niezgodnych z prawem i polską konstytucją.

– Społeczeństwo widzi, że granice zostały przekroczone. Mamy dezinformację, hejt, złodziejstwo. Oczekujemy prawdy, standardów i prawdziwych wartości. Dziś od nas zależy, czy zmarnujemy wywalczoną kiedyś demokrację i wolność – mówiła marszałek Elżbieta Anna Polak.
O złych praktykach mówiono również w kontekście niszczenia samorządności w Polsce. – Samorządy sprawdziły się, nie potrzebujemy, aby o drobnych rzeczach decydowali politycy w Warszawie. Nie powinniśmy dopuszczać do dalszej centralizacji, z czym ostatnio się mierzymy. Mamy ogólnie duży problem z demokracją w Polsce – przekonywał Marcin Jabłoński, członek zarządu województwa lubuskiego.
Uroczystościom towarzyszyło wręczenia nagród z okazji 25-lecia lubuskiego samorządu. Wyróżniono 12 laureatów w 4. kategoriach: Człowiek 25-lecia Samorządu Lubuskiego, Organizacja/Instytucja 25-lecia Samorządu Lubuskiego, Wydarzenie 25-lecia Samorządu Lubuskiego i Inwestycja 25-lecia Samorządu Lubuskiego. Tytuł specjalny za całokształt działań powędrował do Uniwersytetu Zielonogórskiego.
– Nie było łatwo wybrać zwycięzców, bo mamy się czym pochwalić. To świetna okazja, aby to pokazać – cieszył się Wacław Maciuszonek, przewodniczący sejmiku województwa lubuskiego.
Obchody 4 czerwca 1989 r. i 25-lecie samorządu zwieńczył koncert zespołu Pull The Wire. Poniżej lista laureatów 25-lecia lubuskiego samorządu.
„Człowiek 25-lecia Samorządu Lubuskiego”
3. Ex aequo: Czesław Fiedorowicz, Jacek Sauter, Grażyna Wojciechowska
2. Wadim Tyszkiewicz
1. Olga Tokarczuk
„Organizacja/Instytucja 25-lecia Samorządu Lubuskiego”
3. Zrzeszenie Gmin Województwa Lubuskiego
2. Samorząd Województwa Lubuskiego
1. Uniwersytet Zielonogórski
„Wydarzenie 25-lecia Samorządu Lubuskiego”
3. Połączenie Gminy oraz Miasta Zielona Góra
2. Utworzenie Uniwersytetu Zielonogórskiego
1. Przystanek Woodstock w Żarach i Kostrzynie nad Odrą1. Podpisanie Umowy Paradyskiej dnia 13.03.1998 r., która zainicjowała utworzenie Województwa Lubuskiego
„Inwestycja 25-lecia Samorządu Lubuskiego”
3. Budowa i powstanie Filharmonii Gorzowskiej
2. Centrum Zdrowia Matki i Dziecka w Zielonej Górze
1. Droga Ekspresowa S3
„Tytuł specjalny za całokształt działań dla osoby lub instytucji, która w sposób szczegółowy w ciągu ostatnich 25 lat wywarła wpływ na rozwój województwa lubuskiego”
1.Uniwersytet Zielonogórski