Zapraszamy na premierowy odcinek audycji eksperckiej z cyklu Fundusze Warte Zachodu – 20 lat Polski w Unii Europejskiej. W studiu Jakub Piosik, dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego, który odpowiada na pytania dotyczący nowych naborów EFS w ramach programu Fundusze Europejskie Województwa Lubuskiego 2021 – 2027. Chodzi o objęcie pomocą całych rodzin. Od najmłodszych, do najstarszych, nie wykluczając także osób, które nigdy nie korzystały z pomocy społecznej. Nowością mają być Centra Usług Społecznych. Na to działanie Unia Europejska nie szczędzi milionów złotych. Zatem dla kogo są do wzięcia? Co się zmienia w pomocy społecznej? Więcej o tym w rozmowie z naszym ekspertem.
– W ramach nowego cyklu przybliżamy, tłumaczymy i upowszechniamy wiedzę o tym, jak czerpać środki europejskie. Już wcześniej w ramach takiego urzędu otwartego zrobiliśmy objazd po miastach i gminach regionu, podczas tego tripu rozmawialiśmy z samorządowcami, jakie są oczekiwania i marzenia mieszkańców. Unia Europejska pomaga je spełniać już blisko 20 lat. Zmienia nasze najbliższe otoczenie, ale także nasz sposób myślenia o wspólnocie – podkreśla marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński.
Dyrektor Jakub Piosik podkreśla, że Europejski Fundusz Społeczny ewoluował na przestrzeni lat. Początkowo służył niwelowaniu skutków bezrobocia. Obecnie ma wspierać rodziny zagrożone ubóstwem, dzieci i młodzież czy osoby w kryzysie bezdomności.
– Kiedyś pomoc społeczna, to były głównie zasiłki i świadczenia. Dzisiaj pracownik społeczny jest po trochę psychologiem, po trochę asystentem rodziny. Po prostu przyjacielem. Pomaga przejść przez meandry formalne w wielu sprawach, pomaga dowiedzieć się, gdzie szukać pomocy w wielu kwestiach, także zdrowotnych. Pomoc społeczna przyspasabia do pracy wychowanków pieczy zastępczej, byłych więźniów. Unia Europejska odpowiada na te zmiany finansując między innymi właśnie Centra Usług Społecznych. Główna zmiana jest taka, że klientem takiego centrum może być każdy mieszkaniec, nie tylko osoba korzystająca z pomocy społecznej. Na przykład wiele powiatów jest białą plamą w dostępie do poradnictwa psychiatrycznego. Takie centra zakładają m.in. dyżury psychiatry, ale także informacje o tym, gdzie i jak się zarejestrować do specjalisty – mówi gość programu Fundusze Europejskie Warte Zachodu – Jakub Piosik.
Dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Zielonej Górze tłumaczy również, jakie jeszcze nabory ruszyły w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Krótko mówiąc tu nie ma konkursów, wnioski składają gminy, które są w ZIT-ach, a urząd zatwierdził przygotowane przez nich wcześniej strategie, na co chcą wydać unijne środki.
Zarząd Województwa Lubuskiego wyraził zgodę na ogłoszenie naborów wniosków o wartości ponad 87 mln zł w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego, skierowanych na rozwój edukacji oraz aktywizacji społeczno-zawodowej.
Działanie 6.7 Edukacja – ZIT
• Cel szczegółowy f- Wspieranie równego dostępu do dobrej jakości, włączającego kształcenia i szkolenia oraz możliwości ich ukończenia, w szczególności w odniesieniu do grup w niekorzystnej sytuacji, od wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem przez ogólne i zawodowe kształcenie i szkolenie, po szkolnictwo wyższe, a także kształcenie i uczenie się dorosłych, w tym ułatwianie mobilności edukacyjnej dla wszystkich i dostępności dla osób z niepełnosprawnościami;
• Typy wsparcia:
o Mądry przedszkolak – upowszechnienie wychowania przedszkolnego;
o Kompetentny i odkrywczy uczeń – wzrost dostępności i jakości kształcenia ogólnego;
o Specjalista dla rynku pracy – efektywny system formalnego kształcenia zawodowego;
o Skuteczna edukacja włączająca – wsparcie placówek w prowadzeniu edukacji włączającej, podnoszenie kompetencji kadry pedagogicznej, bezpośrednie wsparcie uczniów (np. zapewnienie usług asystenckich).
• Termin naboru – 26.06-22.07.2024 r.;
• Wartość projektów – 62 077 809,26 zł, w tym EFS – 52 766 137,87 zł, wkład własny ZIT- 9 311 671,39 zł;
• Ilość projektów – 14, w tym: 9 – ZIT Gorzów Wlkp., 5 – ZIT Zielonogórsko-Nowosolski.
• Działanie 6.11 Aktywna integracja społeczno-zawodowa – ZIT
• Cel szczegółowy h – Wspieranie aktywnego włączenia społecznego w celu promowania równości szans, niedyskryminacji i aktywnego uczestnictwa, oraz zwiększanie zdolności do zatrudnienia, w szczególności grup w niekorzystnej sytuacji;
• Typy wsparcia:
o Wsparcie aktywizacyjne osób i rodzin zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz osób biernych zawodowo z zastosowaniem instrumentów aktywnej integracji (m.in. edukacyjnych, społecznych, zawodowych, zdrowotnych, mieszkaniowych i rekreacyjno-kulturalnych) ukierunkowane na aktywizację społeczno-zawodową;
o Wsparcie aktywizacyjne osób i rodzin zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, w tym osób z niepełnosprawnościami oraz osób biernych zawodowo realizowane przez podmioty reintegracyjne oraz tworzenie nowych podmiotów, w ramach których prowadzona będzie m.in. aktywizacja społeczna, zawodowa, edukacyjna, zdrowotna;
• Termin naboru – 26.06-22.07.2024 r.;
• Wartość projektów – 25 177 945,94 zł, w tym EFS – 21 401 254,05 zł, wkład własny ZIT- 3 776 691,89zł;
• Ilość projektów – 3, w tym: 2 – ZIT Gorzów Wlkp., 1 – ZIT Zielonogórsko-Nowosolski.
Zmiana oblicza pomocy społecznej!
Dnia 18 czerwca 2024 roku Zarząd Województwa Lubuskiego przyjął uchwałę w sprawie przyjęcia ogłoszenia i regulaminu wyboru projektów w sposób konkurencyjny dla naboru nr FELB.06.13-IZ.00-003/24 w ramach Działania 06.13 – Usługi społeczne i zdrowotne, Regionalnego Programu – Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021 2027.
Nabór ogłoszony został na typ X, dotyczący tworzenia centrów usług społecznych i rozwoju dostarczanych przez nie usług.
Centra Usług Społecznych:
• będą nowym instrumentem pomocy społecznej;
• będą służyły wszystkim mieszkańcom gminy;
• są odpowiedzią na potrzeby społeczeństwa w zakresie dostępu do kompleksowych usług społecznych;
• będą miejscem rozwoju metodyki pracy socjalnej;
• są odpowiedzią na priorytety polityki społecznej Unii Europejskiej;
Nabór wniosków rozpoczął się 20 czerwca a zakończy 31 lipca 2024 roku.
Grupę odbiorców stanowić będą osoby potrzebujące usług społecznych (w tym dzieci).
Całkowita kwota środków przeznaczonych na realizację projektów wyniesie (100%) 29 411 764,71 PLN, w tym wsparcie Unii Europejskiej (85%) 25 000 000 zł, budżetu państwa(10%) – 2 941 176,47 PLN oraz wkład własny Beneficjenta (5%) – 1 470 588,24 PLN.
Składającymi wniosek mogą być Jednostki Samorządu Terytorialnego i w zależności od ilości mieszkańców danej gminy w której tworzone będzie Centrum Usług Społecznych, maksymalna całkowita wartość projektu może wynieść:
– 2 000 000, 00 PLN dla gmin w której liczba mieszkańców nie przekracza 12 000 mieszkańców,
– 3 000 000,00 PLN dla gmin od 12 000 do 100 000 mieszkańców,
– 6 500 000 PLN dla gmin których liczba mieszkańców jest wyższa niż 100 000.
Powstałe Centra Usług Społecznych zmienią oblicze pomocy społecznej, oferując bardziej kompleksowe i skoordynowane usługi, co przyczyni się do poprawy jakości życia mieszkańców woj. lubuskiego.
Powstałe CUS-y staną się centralnymi punktami dostępu do różnorodnych usług w zakresie:
• wsparcia rodziny i pieczy zastępczej,
• wsparcia osób z niepełnosprawnościami,
• osób starszych,
• osób w kryzysie bezdomności, dotkniętych wykluczeniem z dostępu do mieszkań lub zagrożonych bezdomnością,
• aktywizacji zawodowej,
• usług w mieszkaniach wspomaganych, treningowych oraz mieszkaniach z usługami/ze wsparciem,
• reintegracji społeczno-zawodowej,
• usług zdrowotnych, opiekuńczych, a także wsparcia opiekunów faktycznych.
W danym naborze możliwe będzie znaczne doposażenie takich placówek, szkolenie ich pracowników oraz rozwój programów wsparcia.