Zamek Piastowski z zespołem dworsko-parkowym w Międzyrzeczu, wyjątkowe miejsce na mapie dziedzictwa narodowego, otrzymało prestiżowy tytuł Pomnika Historii. To wyróżnienie potwierdza niezwykłą wartość tego obiektu dla kultury i historii Polski, a także Europy! Podczas uroczystej konferencji w Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej im. Alfa Kowalskiego mówiono głównie o tym.
Na mocy rozporządzenia Prezydenta RP zamek piastowski z zespołem dworsko-parkowym w Międzyrzeczu stał się 130. pomnikiem historii na terenie Polski. Zamek w Międzyrzeczu jest przykładem dobrze zachowanego zespołu przestrzennego średniowiecznej twierdzy.
-Warto podkreślić wagę tego miejsca nie tylko dla województwa lubuskiego, ale także dla całej Polski, przypomnę, że tytuł Pomnika Historii to nie tylko wyróżnienie, ale także zobowiązanie do dalszej troski o ten wyjątkowy obiekt – mówił podczas konferencji dyrektor generalny LUW Radosław Wróblewski.
Konferencja zgromadziła dyrektorów jednostek kultury w regionie oraz samorządowców.
Zamek piastowski w Międzyrzeczu jest przykładem dobrze zachowanego zespołu przestrzennego średniowiecznej twierdzy, która stanowiła część systemu obronnego dawnej Rzeczypospolitej.
Ze względu na przygraniczne położenie Międzyrzecza, jednego z najdalej na zachód wysuniętych grodów piastowskich, wzniesiony tu w XIV w. murowany zamek był w kolejnych stuleciach miejscem licznych walk o utrzymanie zachodnich granic kraju. Teren zamku i jego podgrodzia był siedzibą regionalnej władzy administracyjnej – kasztelanii, a także starostwa niegrodowego.
Funkcję starostów międzyrzeckich piastowały postaci ważne dla historii Polski, w tym hetmani wielcy koronni Jan Zamoyski, Stanisław Żółkiewski oraz Stanisław Jabłonowski” – podał instytut w informacji prasowej.
Zespół składa się z zamku usytuowanego na wyspie grodowej u ujścia rzeki Paklicy do rzeki Obry oraz nowożytnego założenia dworu starostów międzyrzeckich z parkiem na dawnym podgrodziu. Zamek wzniesiono w okresie czasów panowania króla Kazimierza Wielkiego, na miejscu wcześniejszego warownego grodu słowiańskiego datowanego na IX/X wiek.
Po zakończeniu II wojny światowej i powrocie miejscowości w granice Polski zespół w Międzyrzeczu stał się siedzibą założonego przez Alfa Kowalskiego muzeum, dokumentującego historię i kulturę polską na obszarze ziemi międzyrzeckiej. Zgromadzono w nim m.in. najbogatszą w Polsce kolekcję portretów trumiennych.
Pomnik historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków, opisana w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jest ona zarezerwowana dla zabytków nieruchomych o wyjątkowym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego Polski. Decyzję o nadaniu zabytkowi statusu pomnika historii podejmuje prezydent RP na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, po pozytywnym zaopiniowaniu przez Radę Ochrony Zabytków. Narodowy Instytut Dziedzictwa odpowiada za prowadzenie procedury oraz kwestie merytoryczne związane z uznaniem danego obiektu za pomnik historii. (PAP)
Zamek Piastowski, w którym obecnie znajduje się Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej, to miejsce z burzliwą przeszłością, które na przestrzeni lat stało się jedną z najważniejszych instytucji kulturalnych w Polsce. Jego wyjątkowe zbiory, w tym słynna kolekcja portretów trumiennych i sarmackich, przyciągają miłośników sztuki i historii z kraju i ze świata. Dzięki zaangażowaniu wielu osób obiekt zyskał zasłużone miejsce wśród najcenniejszych obiektów dziedzictwa narodowego.