„Zdrowie psychiczne w jesieni życia” było tematem kolejnej konferencji zorganizowanej w ramach lubuskich obchodów Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego. O wsparciu osób starszych mówili specjaliści m.in. w dziedzinie psychologii i geriatrii.
W spotkaniu, które odbyło się 28 października 2025 r. w Sali Kolumnowej Sejmiku Województwa Lubuskiego, wzięli udział nie tylko seniorzy, ale również prezesi i dyrektorzy lubuskich jednostek ochrony zdrowia oraz studenci pielęgniarstwa. – Nie ukrywam, że jestem pod ogromnym wrażeniem liczby uczestników konferencji. Cieszę się, że obecni są również ludzie młodzi. Mamy pewien dług wobec naszych rodziców, dziadków i pradziadków, bo dzięki nim jesteśmy na tym świecie, możemy realizować swoje plany, a kiedyś sami wkroczymy w tę jesień życia. Nie wiem, czy to dobre określenie, ponieważ gdy patrzę na osoby starsze, to często są one bardziej optymistyczne, aktywne i kreatywne niż osoby młode. Ale faktem jest, że osoby w jesieni życia wymagają szczególnego rodzaju wsparcia. Dziękuję naszym specjalistom, że pomagają nam obrać jak najlepsze kierunki tej pomocy – mówił na otwarciu spotkania marszałek województwa lubuskiego Sebastian Ciemnoczołowski.
W wydarzeniu uczestniczyli także m.in. dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Ewa Jaske, zastępczyni dyrektora Tatiana Mikułko-Kozłowska oraz dyrektor lubuskiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia Edward Jakubowski.
Depresja u seniorów – złożony i nie zawsze widoczny problem
Ekspercką część konferencji rozpoczęło wystąpienie konsultantki wojewódzkiej w dziedzinie geriatrii i przedstawicielki Lubuskiego Szpitala Pulmonologiczno-Kardiologicznego w Torzymiu Urszuli Kawalec-Hurny na temat depresji u osób starszych.
– Coraz częściej do poradni i na oddział w Torzymiu zgłaszają się pacjenci z obniżonym nastrojem. Niekiedy takie starsze osoby przyprowadzają dzieci, rodzina – mówią, że ojciec czy matka są smutni, nie chcą wychodzić z domu, stracili zainteresowanie otoczeniem. Czasem też pacjenci przychodzą nie wprost z tym problemem. Cechą depresji w wieku starszym jest tzw. somatyzacja – boli głowa, serce, brzuch. Pacjent sam mówi, że był u wielu specjalistów i nie jest chory, ale też nie czuje się dobrze. Szacuje się, że w 2035 roku praktycznie co czwarty pacjent po 65. roku życia będzie zagrożony depresją. Oczywiście im osoba starsza, tym to ryzyko będzie większe – wskazywała specjalistka. Wspomniała również, że depresja jest powiązana z innymi zaburzeniami funkcji poznawczych, np. chorobą Alzheimera. Oprócz zdrowia fizycznego na stan psychiczny osób starszych mają też czynniki społeczne – przejście na emeryturę, śmierć współmałżonka czy odejście dzieci z domu.
Relacje z otoczeniem i samym sobą też mają wpływ na zdrowie psychiczne
Z psychologicznego i pielęgniarskiego punktu widzenia o opiece nad osobą starszą mówili: konsultantka wojewódzka w dziedzinie psychologii klinicznej mgr Izabela Sumińska, kierowniczka Pracowni Podstaw Pielęgniarstwa Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego dr n. med. Joanna Hoffman-Aulich oraz psycholog i psychoterapeuta z Centrum Zdrowia Psychicznego w Zielonej Górze Zbigniew Piotr Kamrat. Wykłady dotyczyły komunikacji z pacjentem w wieku senioralnym, zmian hierarchii ważności i potrzeb człowieka oraz kształtowania zdolności radzenia sobie w trudnych życiowych sytuacjach, odzyskiwania psychicznej równowagi.
Gdzie szukać pomocy?
W województwie lubuskim funkcjonuje wiele placówek, które udzielają pomocy psychiatrycznej osobom w różnym wieku:
- 3 oddziały opiekuńczo-lecznicze,
- 1 oddział psychogeriatryczny,
- 4 hostele dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych.
- 34 poradnie zdrowia psychicznego dla dorosłych,
- 6 poradni zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży,
- 11 zespołów leczenia środowiskowego.
Ponadto w Lubuskiem działają 3 Centra Zdrowia Psychicznego – w Gorzowie Wlkp., Międzyrzeczu i Zielonej Górze, a w planach jest utworzenie kolejnych centrów, które obejmą zasięgiem mieszkańców powiatu krośnieńskiego, świebodzińskiego, żarskiego, żagańskiego, wschowskiego i nowosolskiego.
Kluczowe inwestycje związane z psychiatrią
Województwo Lubuskie prowadzi wiele działań, aby podnieść jakość opieki psychiatrycznej. W trakcie realizacji jest projekt rozwoju działalności Centrum Zdrowia Psychicznego w Międzyrzeczu (dofinansowanie na ten cel wynosi 8 mln złotych). W ramach Funduszu Medycznego przewidziano kolejne inwestycje:
- Budowa w Zielonej Górze przy ul. Wyspiańskiego nowego budynku na potrzeby Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży (I, II, III poziom referencyjny psychiatrii dzieci i młodzieży) – SPZOZ Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży w Zaborze – wartość dofinansowania 49,9 mln zł;
- Przebudowa, modernizacja budynków szpitalnych oraz doposażenie infrastruktury technicznej i medycznej w celu poprawy jakości i dostępności do kompleksowej opieki psychiatrycznej – Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim Sp. z o.o. – wartość dofinansowania 200 mln zł;
- Rozwój infrastruktury i standardów opieki psychiatrycznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych w Samodzielnym Publicznym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu – wartość dofinansowania 34,2 mln zł.
W grudniu 2024 r. Zarząd Województwa Lubuskiego uchwalił Regionalny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Lubuskiego na lata 2024-2030. Jego głównym celem jest zapobieganie zaburzeniom psychicznym oraz zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi (w tym osobom uzależnionym oraz doświadczającym kryzysu psychicznego) wszechstronnej, kompleksowej opieki i wsparcia, adekwatnych do ich potrzeb oraz promocja profilaktyki zdrowia psychicznego.
