Podczas ostatniej sesji Sejmiku zapadła historyczna decyzja – wszyscy radni poparli powołanie lubuskiej spółki transportowej, która ma przejąć kolejowe przewozy regionalne. O przyczynach tej zmiany, rosnących kosztach usług Polregio, inwestycjach w bazę sportową oraz rosnącym znaczeniu cyberbezpieczeństwa w programie Region Północ rozmawiamy z Tomaszem Gierczakiem, radnym województwa lubuskiego.
Zacznijmy od tematu, który zdominował ostatnią sesję Sejmiku Województwa Lubuskiego. 24 listopada radni jednogłośnie poparli powołanie własnej spółki kolejowej. Co przemawia za tą decyzją?
Przemawiają za tym fakty, liczby i – niestety – narastające problemy. Mieszkańców Lubuskiego nie trzeba przekonywać, że jakość usług świadczonych przez krajowego przewoźnika, spółkę Polregio, jest na bardzo niskim poziomie. Ten pomysł – by przejąć odpowiedzialność za przewozy – dojrzewał od dawna.
Warto spojrzeć na liczby: w zeszłym roku samorząd województwa przeznaczył na przewozy regionalne blisko 140 mln zł. W tym roku kwota wzrosła do 168 mln zł, a w przyszłym Polregio zażądało 230 mln zł za swoje usługi.
To jedna piąta budżetu województwa?
Tak – jedna piąta całego budżetu. Za tak wielkimi wydatkami powinna iść wysoka jakość usług, ale jej nie ma. W obecnym modelu możemy jedynie wymieniać pisma, nakładać kary – które Polregio płaci lub nie – i przekazywać im tabor. A przypomnę: zdecydowana większość szynobusów, z których korzysta Polregio w naszym regionie, została zakupiona ze środków publicznych Województwa Lubuskiego.
Doszliśmy do punktu, w którym trzeba przejąć pełną odpowiedzialność za przewozy – zarówno finansową, jak i organizacyjną.
Podczas sesji marszałek województwa mówił, że gotowa jest koncepcja działania spółki, treść umowy oraz wieloletni plan transportowy. Czy region faktycznie jest gotowy na ten krok?
Jesteśmy gotowi. Na ostatniej sesji Sejmiku jednogłośnie przyjęliśmy stanowisko o powołaniu spółki. I co ważne – tu nie ma podziałów politycznych, wszyscy radni są zgodni, że musimy zakończyć współpracę z dotychczasowym operatorem i stworzyć własną spółkę transportową.
Ma to być spółka łącząca przewozy kolejowe i autobusowe. Wkrótce zostanie zwołana sesja nadzwyczajna, na której podejmiemy uchwałę o jej powołaniu. Docelowo spółka przejmie wszystkie trasy obsługiwane dziś przez Polregio. Chcemy również przejąć i rozwinąć bazę transportową w Czerwieńsku. Dziś jednym z największych problemów są naprawy szynobusów, które trwają zbyt długo i na które nie mamy realnego wpływu.
Własna baza pozwoli nam zlecać naprawy bezpośrednio, na miejscu, pod pełnym nadzorem województwa. To przełoży się na większą niezawodność, punktualność i lepszą jakość usług.
Teraz przejdźmy do informacji, które ucieszą uczniów i mieszkańców mniejszych miejscowości. Ostatnio podpisano wiele umów dotyczących inwestycji w bazę sportową. Jak Pan ocenia aktywność gmin w tym obszarze?
Bardzo pozytywnie. Nasze lubuskie gminy wykazują ogromną aktywność w składaniu wniosków w ramach różnych naborów. Model finansowania – 30% wkładu gmin, 30% Urzędu Marszałkowskiego i 30% Ministerstwa Sportu i Turystyki – sprawia, że inwestycje są dobrze przemyślane i mają potwierdzoną celowość.
Baza sportowa powinna służyć wszystkim: dzieciom, młodzieży, dorosłym. Boiska, hale, obiekty treningowe – to miejsca, które pomagają odciągnąć młodych ludzi od ekranów komputerów i telefonów. Ważne też, by środki trafiały do małych gmin, które bez wsparcia nie byłyby w stanie realizować takich projektów.
Podczas III Regionalnego Forum Przemysłowego dużo mówiono o cyfrowym świecie. Jak dziś wygląda kwestia cyberbezpieczeństwa mieszkańców i przedsiębiorców?
Mamy do czynienia z zupełnie innymi zagrożeniami niż 10 czy 20 lat temu. Kiedyś wiedzieliśmy, że doszło do przestępstwa – bo coś nam zniknęło, coś zostało uszkodzone. Dziś cyberprzestępczość działa po cichu. Możemy spędzać czas wolny, a w tym czasie ktoś może wyczyścić nasze konto bankowe albo przejąć nasze dane.
Dlatego tak ważne jest edukowanie mieszkańców – i to rola samorządu.
Zagrożone są również firmy: ataki hakerskie mogą oznaczać utratę pieniędzy, tajemnic przedsiębiorstwa, a nawet całkowite zablokowanie danych i żądanie okupu.
W odpowiedzi powołaliśmy Lubuskie Centrum Cyfryzacji, które ma chronić dane, wspierać administrację i prowadzić działalność edukacyjną. Już 4 grudnia odbędzie się spotkanie dotyczące cyberbezpieczeństwa dla seniorów w gorzowskim biurze Urzędu Marszałkowskiego. Szczegóły na www.lubuskie.pl.
I na koniec – czy idą chude lata dla województwa? Jak wygląda budżet na przyszły rok?
Budżet będzie trudniejszy. Subwencja, którą otrzymuje województwo, jest niższa niż w poprzednich latach. Podczas gdy miasta – Gorzów czy Zielona Góra – dostają wyższe subwencje, nasza jest mniejsza.
W ostatnich latach dużo inwestowaliśmy w obiekty kultury, sportu czy przestrzeni publicznej. To ważne inwestycje, ale trzeba pamiętać, że ich utrzymanie również kosztuje. Musimy stabilizować wydatki – i jednym z elementów takiego porządkowania finansów jest właśnie wspomniana spółka transportowa, która pozwoli odzyskać kontrolę nad kosztami przewozów.
22 grudnia Sejmik będzie głosował uchwałę budżetową, tak aby mogła wejść w życie 1 stycznia.
