10 czerwca 1945 roku “pogranicznicy” stanęli nad Odrą i Nysą. Kolejny raz…

Wszystko zaczęło się od skierowanych na granicę oddziałów frontowych. Fot. NOSG

Ta data w naszym regionie nie była jakoś specjalnie fetowana, a powinna. Właśnie tego dnia narodziła się powojenna “lubuska” straż graniczna…

Oczywiście na terenie dzisiejszego województwa lubuskiego pogranicznicy działali już w okresie II rzeczpospolitej, ale granica ta przebiegała mniej więcej na linii Trzciel-Kargowa-Wschowa. 22 marca 1928 roku ukazało się rozporządzenie prezydenta Mościckiego o powołaniu w miejsce istniejącej wówczas na “zachodniej” granicy Straży Celnej – Straży Granicznej. Historycy zapewne wspomną też o wojach Mieszka I i Bolesława Chrobrego, ale zajmijmy się świeższą historią…

Reforma goni reformę

Właśnie 10 czerwca 1945 roku frontowe jednostki Wojska Polskiego rozpoczęły służbę graniczną na Odrze i Nysie Łużyckiej. Do końca tego miesiąca granice zachodnia i południowa zostały w całości obsadzone. Zabezpieczenie granic wojskami liniowymi traktowano przejściowo, do czasu powołania formacji granicznej. Stało się to kilka miesięcy później, w październiku-listopadzie 1945 roku, na podstawie rozkazu NDWP nr 0245/Org. z 13.09.1945 r., gdy sformowany został 2. Odział Ochrony Pogranicza. Miejscem jego stacjonowania był Poznań, a siedziba znajdowała się u zbiegu ulic Grunwaldzkiej i Palacza. Pogranicznicy rezydowali także w Biedrusku, a następnie w Polskiej Woli koło Rzepina. We wrześniu 1946 roku 2. Oddział WOP przemianowany został na Poznański Oddział Wojsk Ochrony Pogranicza nr 2. W kwietniu 1948 roku na jego bazie powstaje 10. Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza, w 1950 roku przemianowana na 9. Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza. 

Takie były początki. Fot. NOSG
Krosno robi karierę

Szybko kluczowym miejscem stało się Krosno Odrzańskie, za sprawą centralnego położenia na linii granicy oraz poniemieckich obiektów koszarowych. Pogranicznicy zajęli je już w listopadzie 1948 r. 22 kwietnia 1958 9. Brygada WOP przeformowana została na 9. Lubuską Brygadę WOP. W 1961 roku dowództwo posiadało kryptonim Refren. 31 maja 1968 roku przeformowano brygada liczyła 2823 żołnierzy i 51 pracowników cywilnych.

Rozformowana w listopadzie 1989. Na bazie dowództwa brygady powstał Ośrodek Szkolenia WOP. Lewy odcinek na Nysie Łużyckiej został przekazany Łużyckiej Brygadzie WOP w Lubaniu, zaś prawy odcinek na Odrze – Pomorskiej Brygadzie WOP w Szczecinie. Wreszcie 29 kwietnia 2009 roku powołano Nadodrzański Oddział Straży Granicznej z siedzibą w Krośnie Odrzańskim, który utworzono i tutaj mamy kolejną rocznicę, 1 czerwca 2009 roku. Od 15 listopada 2013 swoim działaniem obejmuje województwa lubuskie, wielkopolskie oraz dolnośląskie, łącznie to ponad 715 km granicy…

Udostępnij:

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin

Więcej artykułów

Wyślij wiadomość

Wyślij wiadomość

Skip to content