W Szczecinie odbyło się spotkanie samorządowców, działaczy organizacji społecznych województw, dotkniętych przez katastrofę ekologiczną w Odrze. W spotkaniu wziął udział lider Platformy Obywatelskiej Donald Tusk. Lubuskie reprezentowała marszałek Elżbieta Anna Polak oraz burmistrz Krosna Odrzańskiego Marek Cebula.
— Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie — gorzko zapytał na wstępie Donald Tusk myśląc o nieobecnych w tej kryzysowej sytuacji premierze Mateuszu Morawieckim, prezydencie Andrzeju Dudzie i prezesie PiS Jarosławie Kaczyńskim. — Kryzys trwa 18 dni. Ta zwłoka w podejmowaniu działań przez władze też trwa blisko 18 dni. Nie zastąpimy tutaj rządu, zastanowimy się, co musi zrobić rząd i co możemy zrobić niezależnie od rządu. Niech wrócą z wakacji natychmiast i zajmą się zrządzaniem kryzysowym. Mam nadzieję, że odnajdą się w najbliższych godzinach i staną na wysokości zadania.
Ocena działań rządu wypadła katastrofalnie.
– Mamy szczególny czas i musimy teraz stanowić mocną drużynę, w chwili, gdy państwo zawodzi – stwierdziła lubuska marszałek Elżbieta Anna Polak. – Podobnie było, gdy zaczęła się pandemia i usłyszałam, że histeryzuję. Informacje dotarły do nas za późno, nikt nie uprzedził mieszkańców naszych pięciu regionów, które łączy Odra. Zdumiewa bezczynność rządu, zachowanie wojewodów, którzy nie przekazali informacji o zagrożeniu. Mamy do czynienia z klęską ekologiczną całego ekosystemu. Tymczasem w odpowiedzi na nasza konferencje prasową przedstwwiciele rządu zorganizowali drugą, podczas której zaklinali rzeczywistość, a jeden z wiceministrów deklarował, że może wykąpać się w Odrze.
Marszałek Polak przedstawiła obraz tragedii, ale także zrelacjonowała, jak Lubuszanie i samorząd starają się z katastrofą walczyć, zrelacjonowała także swoje rozmowy z brandenburskim ministrem Axelem Voglem.
– Odra jest nazywana księżna polskich rzek, dziś po cichu umiera – opisywał burmistrz Marek Cebula. – Jeszcze kilka dni temu słyszeliśmy nad rzeką ptaki, widzieliśmy bobry, inne zwierzęta. Dziś jest cicho. Od przedstawiciela WIOŚ usłyszałem, że być może instynktownie oddaliły się od rzeki. Pod koniec lipca na 207. kilometrze rzeki znaleziono martwe ryby. Dwa tygodnie później, na 515. kilometrze widzimy całe ławice nie śniętych, a zatrutych ryb. 6 sierpnia, po cichu, poinformowano straże rybackie, że coś może się dziać. 8 sierpnia martwe ryby płyną masowo. 10 sierpnia dostaliśmy komunikat WIOS, że występuje śnięcie i pojawiają się pojedyncze ryby. Tymczasem 8 sierpnia wyłowiliśmy 700 kg, dzień później ponad tonę… Do tego informacja, że nie ma substancji toksycznych. A my od dwóch dni widzieliśmy, że rzeka umiera.
Kolejne wypowiedzi samorządowców, ekologów, działaczy społecznych to coraz czarniejsza wizja skutków tej katastrofy. Ale i apele o stworzenie wspólnego frontu walki z nią i „przebudzenie” się odpowiedzialnych za działania w sytuacjach kryzysowych. Niezwykle gorzko zabrzmiały słowa Bartłomieja Sienkiewicza.
– W każdym kryzysie informacja jest kluczem do działania – stwierdził. – Mamy sytuację, w której na katastrofę ekologiczną nakłada się katastrofa informacyjna. Tutaj widzimy, co oznacza dla obywateli państwa załamanie się systemu informacji. Jeśli dziś zastanawiamy się, jaka substancja spowodowała katastrofę, po 18 dniach i dzieje się w cywilizowanym państwie w XXI wieku… To nie tylko ryby się rozkładają, ale państwo. Nie mamy do czynienia z katastrofa ekologiczną, ale cywilizacyjną dużego obszaru Polski, obejmującego miliony ludzi. Zarządzanie katastrofą to nie konferencje prasowe, ale uruchomienie całego systemu państwa…
A tak na marginesie. Chwilę po tej szczecińskiej odbyła się konferencja prasowa premiera Mateusza Morawieckiego. Okazuje się, że informacja o tragedii na Odrze dotarła do niego… 10 sierpnia.
