Nowy kodeks pracy zaczął funkcjonować i śmiało można powiedzieć, że na zmianach zdecydowanie zyskują pracownicy. Dodatkową ochronę otrzymały kobiety w ciąży, rodzice oraz osoby na umowach terminowych. Pojawiły się dodatkowe dni urlopowe oraz wzrosły zasiłki rodzicielskie. Łatwiejszy ma stać się również awans zawodowy.
Do rewolucji w Kodeksie Pracy doprowadziła Unia Europejska, a dokładnie jej dyrektywa Work Life Balance. W założeniu chodziło o stworzenie sytuacji, gdzie zachowana będzie równowaga pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym. Dyrektywa wymusiła szereg zmian w przepisach wielu Państw, tym oczywiście Polski. Zmiany weszły w życie od dzisiaj i możemy mówić o prawdziwej rewolucji. Dla ułatwienia informacje podzieliliśmy na 3 kategorie.
1. RODZICE
a) Urlop rodzicielski będzie dłuższy
Do tej pory po urodzeniu dziecka matka mogła skorzystać z 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Poza tym rodzice mogli podzielić dowolnie między siebie 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego. Po zmianach urlop rodzicielski wydłuży się do 41 tygodni. Jest jedno „ale” – 9 tygodniu z tego okresu jest przypisane indywidualnie do każdego z rodziców. Niewykorzystane 9 tygodni przepada! Podajmy konkretny przykład, mama nadal może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego, pozostałe 9 musi wykorzystać tata. Dodatkowe 9 tygodni będzie płatne na poziomie 70%.
b) Urlop macierzyński i rodzicielski lepiej płatne
Do tej pory rodzice mieli do wyboru dwie opcje w zakresie wynagrodzeń za urlop rodzicielski. W pierwszej przez cały okres opieki nad dzieckiem pobierali 80% wynagrodzenia. W drugiej przez połowę czasu dostawali 100%, a przez resztą 60%. Nowe przepisy zlikwidowały ten podział, jednocześnie zwiększając wymiar zasiłku. Teraz przez cały okres opieki nad dzieckiem rodzic otrzyma 81,5% wynagrodzenia. Trzeba tylko spełnić jeden istotny warunek, czyli dopilnować formalności w terminie 21 dni od urodzenia malucha.
c) Praca bez nadgodzin i delegacji
Zgodnie z nowymi przepisami szczególnie uprawnienia otrzymają rodzice, których dzieci mają nie więcej niż 8 lat. Bez ich zgody pracodawcy nie może zlecić nadgodzinowej pracy, czy tez oddelegować je poza stałe miejsce zatrudnienia. Poza tym mama lub tata mogą wnioskować o pracę zdalną, czy też skrócenie tygodnia pracy. I tu kolejna ważna zmiana, jeśli pracodawca nie przychyli się do wniosku, musi to pisemnie uzasadnić. Firma ma na to 7 dni.
d) Kobiety w ciąży oraz rodzice pod specjalną ochroną
Ten punkt opiszemy szybko, po zmianach nie ma możliwości, aby wręczyć wypowiedzenie kobiecie w ciąży lub któremuś z rodziców podczas urlopu rodzicielskiego.
2. URLOPY
Wymiar urlopów w trakcie roku dość mocno wzrośnie, ale wykorzystanie dodatkowych dni nie będzie przyjazne dla portfela. Nowe przepisy zakładają dodatkowe 5 dni bezpłatnego urlopu opiekuńczego. Kolejne 2 dni (lub 16 godzin) zyskacie w przypadku działania „siły wyższej”, za ten czas pracodawca zapłaci 50% wynagrodzenia.
3. Awanse zawodowe i zwolnienia z pracy
Nowe przepisy mają wyrównać warunki pracy. Firma obowiązkowo musi przedstawić drogę awansu zawodowego i systematycznie informować o nowych stanowiskach. Raz na rok będziesz mógł wystąpić o zmianę warunków zatrudnienia. To nie wszystko, szkolenia mają odbywać się w trakcie pracy i na koszt pracodawcy. Poza tym nie można już zabraniać pracy w innej firmie, wyjątkiem pozostaje podpisanie zakazu konkurencji.
Trudniejsze stanie się zwolnienie pracownika i to nawet tego zatrudnionego na czas określony. W każdym przypadku firma będzie musiała podać powód, co może stać się podstawą do dochodzenia swoich prac w sądzie. Ponadto o zwolnieniu muszą dowiedzieć się związku zawodowe.
