Został wzniesiony pod wpływem letniej rezydencji Fryderyka Wielkiego – Sanssouci w Poczdamie. Zresztą ciekawostek jest tutaj znacznie więcej. Oto posadzono tutaj drzewa morwowe i sprowadzono jedwabniki. Później ważną rolę odgrywał muł węglowy… O jakim pałacu mowa? A byliście w Gliśnie?
Glisno pojawia się w dokumentach już w średniowieczu, gdy przechodziła z rąk jednego rycerskiego rodu do drugiego. Ostatecznie znalazło się w „portfelu” rodziny von Waldow, wywodzącej się z pobliskich Lubniewic. W XVI wieku w miejscu dzisiejszego pałacu istniał zapewne dwór będący własnością Kaspera i Hansa von Waldow. W okresie wojny trzydziestoletniej majątek został w poważnym stopniu zniszczony i następnie odsprzedany von der Marwitzom. Później ponownie rozkręciła się własnościowa karuzela. Po wojnie siedmioletniej należał do niejakiego Trossckei, aby wkrótce trafić do prezydenta kamery pruskiej Friedricha von Posera. Nowy właściciel dóbr gliśnieńskich zdecydował o wzniesieniu okazałej rezydencji, której budowę rozpoczęto w 1793 roku. W pobliżu rezydencji wybudowano ałuniarnię i fabrykę jedwabiu, dla potrzeb której, w okolicy posadzono drzewa morwowe i prowadzono hodowlę jedwabników.
Postanowiono stworzyć kurort
W latach 20. XX wieku rozpoczęła się kariera Glisna jako kurortu dla berlińczyków. Założono tutaj kąpielisko lecznicze. Specjalnością stały się kuracje w oparciu o miejscowe wody mineralne i tak zwany „muł węglowy” czyli nawodniony węgiel brunatny bądź torf. Kolejnym właścicielem majątku był Israel Moses Henoch, znany jako fundator kościoła wzniesionego w 1837 roku, który adaptował pałac na luksusowe kasyno z hotelem. Po kolejnych zmianach własnościowych, w posiadanie majątku wszedł Karl Otto von Wartenberg. Najwidoczniej hazard nie przynosił wystarczających dochodów, gdyż zrezygnował z prowadzenia uzdrowiska i skoncentrował się na działalności rolnej. Z dóbr ziemskich utworzona została ordynacja, a w miejscu zabudowy uzdrowiskowej wybudowano założenie folwarczne. W południowo-wschodniej części parku wystawiono mauzoleum rodzinne z herbami rodowymi w frontonie fasady. Przebudowano i rozbudowano również pałac, w którym spadkobiercy von Wartenberga mieszkali do końca lat 20. XX wieku.
Prawie Sanssouci
Przyjrzyjmy się budowli w czasach świetności. Pałac został wzniesiony w 1793 roku w stylu późnego baroku. W swym obecnym kształcie jest to budowla założona na planie wydłużonego prostokąta na osi północny zachód – południowy wschód. Został wzniesiony pod wpływem realizacji letniej rezydencji Fryderyka Wielkiego – Sanssouci w Poczdamie i przypominał pawilon ogrodowy.
Obiekt jest murowany z cegły na zaprawie wapiennej, o tynkowanych elewacjach. Z historycznego wyposażenia i wystroju pałacu niemal nic się nie zachowało do dnia dzisiejszego. Z pierwotnego układu pomieszczeń pozostawiono owalną salę o wysokości dwóch kondygnacji. Pozostałe pomieszczenia są wtórne, pełniące funkcje zgodne z aktualnym przeznaczeniem obiektu, tj. ośrodka szkoleniowego. Oczywiście pałac padł ofiarą licznych przeróbek. W latach 30. XIX wieku, z inicjatywy Israela Mosesa Henocha dokonano rozbudowy pałacu o dwa dwuosiowe pseudortyzality dodane do elewacji bocznych, o wystroju architektonicznym nawiązującym do architektury pałacu. W 1856 roku Hans Karl von Wartenberg adaptował pałac na funkcje rezydencjonalne. Kolejna przebudowa miała miejsce w 1910 roku, kiedy to dostawiono do elewacji północno-zachodniej nowe skrzydło, nakryte dachem mansardowym. Przed fasadą wybudowano taras oraz nowe schody.
A po wojnie
W 1945 roku majątek został znacjonalizowany i przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne. Pałac do lat 60. XX wieku nie był użytkowany i znajdował się w złym stanie technicznym. W 1967 roku budynek został wydzierżawiony Kaliskiej Wytwórni Pluszu i Aksamitu na ośrodek kolonijny. Skrzydło pochodzące z 1910 roku pozostało w użytkowaniu PGR i do dnia dzisiejszego znajdują się w nim wydzielone mieszkania pracownicze. W latach 1968-1972 przeprowadzono remont generalny i adaptacje wnętrz do nowej funkcji. W latach 70. XX wieku użytkownikiem pałacu była firma Rurotex. W 1978 roku właścicielem obiektu został Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Lubniewicach.
Źródło: Materiały lubuskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków
