Wśród spiskowców ma być Henryk XIII von Reuss, książę jednego ze starych niemieckich rodów szlacheckich. To nazwisko często pojawia się w dziejach naszego regionu. Najsłynniejszą postacią była Hermina von Reuss, prawie cesarzowa z Zaboru.
Historii grupy zamachowców, którzy właśnie zostali schwytani w kraju naszych zachodnich sąsiadów nie będziemy przybliżać. Ale dzieje Herminy warto. Urodziła się się w Turyngii, ale wychowywała w pałacu rodziny von Reuss w Trzebiechowie. Po śmierci ojca, Heinricha XII, zajmował się nią wuj Heinrich XXVI von Reuss. 7 stycznia 1907 roku 20 – letnia Hermina została wydana za starszego od niej o 10 lat sąsiada, Johamma Grorga von Schoenaich Carolath z pobliskiego Zaboru. Wesele było huczne i bawił na nim cesarz Wilhelm, jako że pan młody był zadeklarowanym rojalistą. I kobieciarzem. Cesarz emablował pannę młodą i dało to początek jednemu z najgłośniejszych romansów epoki.
Żona w testamencie
Pani na Zaborze bawiła na cesarskim dworze ciesząc się zainteresowaniem cesarza na tyle poważnym, że podobno piąte z dzieci Herminy i Johanna – Henrietta – było tak naprawdę owocem jej związku z Wilhelmem. W 1920 roku Hermina została wdową. Majątek ojciec przekazał pierworodnemu synowi, którego Hermina została opiekunką prawną. W tym czasie Wilhelm był już byłym cesarzem – abdykował dwa lata wcześniej i wyjechał do Holandii. I oto nieoczekiwany finał cesarskiego romansu. Schorowana cesarzowa Augusta Wiktoria, na łożu śmierci, nakazała mężowi ponowny ożenek. I zasugerowała, że wdowa z Zaboru, księżna Carolath byłaby najlepszym wyborem. Doskonale wiedziała o romansie męża. Był rok 1921.
Prawie cesarzowa
W październiku 1922 roku, w holenderskim miasteczku Doorn, Hermina została małżonką byłego cesarza. Zielonogórski historyk, Jerzy Piotr Majchrzak, przewertował gazety z tamtej epoki. W prasie zielonogórskiej ukazały się rozmowy z mieszkańcami okolicy, w których dziennikarze wydobyć próbowali rozmaite pikantne szczegóły pierwszego małżeństwa nowej żony cesarza. A w holenderskim piśmie dla kobiet ukazał się artykuł przedstawiający Wilhelma II jako ogrodnika i drwala, a Herminę jako idealną żonę kultywująca pamięć po swojej poprzedniczce.
Do Zaboru powróciła w czerwcu 1941 roku, już po śmierci Wilhelma. Mimo że miała opinię zagorzałej zwolenniczki Hitlera jej wojenne życie w Zaborze było pełne problemów natury politycznej. Bogate kontakty z arystokratami na całym świecie i tytuł “cesarzowej”, którym wszyscy ją obdarzali, irytował władze. Jej korespondencja była cenzurowana, a goście musieli uzyskać specjalną zgodę na widzenie.
Samotna i chora niemal nie opuszczała pałacu. Po wkroczeniu Sowietów najpierw trafiła do sulechowskiego szpitala, a później zamieszkała w willi na przedmieściach Frankfurtu nad Odrą. Zmarła 12 sierpnia 1947 roku. Miała 60 lat. Według innych relacji – głównie niemieckich – cesarzowa dostała się do rosyjskiego obozu jenieckiego, gdzie umarła z wycieńczenia. Po latach pochowano ją w Poczdamie w rodzinnym grobie Hohenzollernów…
Śladami Reussów
Wiemy już, że tym rodem wiąże się również Trzebiechów. Otóż tutejsze dobra nabył w drodze licytacji Heinrich Reuss-Schleiz z linii Plauen. Władali tutaj do II wojny światowej. Kilkadziesiąt lat, od roku 1744, baronowa Amalie Esperance von Reuss władała pałacem w Siecieborzycach, który przebudowała. Ich ślady spotkamy m.in. w Dzietrzychowicach i Lubieniu, czy Podlegórz, gdzie na cmentarzu znajdziemy nawet rodzinny grobowiec. Spoczywają tutaj Henryk VII książę von Reuss oraz jego małżonka Maria Aleksandrina, księżna saksońsko-weimarska von Reuss.
