Pałac w Rogach przypomina zamek. Podobno został zbudowany dla upośledzonej córki jednego z przedstawicieli zamożnego rodu von Waldow. Stąd sentencja „Nie śpi ten, kto mnie strzeże” na froncie elewacji. Przez pewien czas, już po wojnie, zabytek również służył niepełnosprawnym intelektualnie dzieciom.
Przedwojenna, niemiecka nazwa Rogów, czyli Sophienwalde wywodzi się od trzeciego imienia Elżbiety Doroty Zofii z domu von Bismarck, żony Adolfa Friedricha III von Waldow. Był on założycielem nowszej, lubniewickiej linii rodu von Waldow. Ta potężna rodzina władała również założonym w drugiej połowie XVIII wieku folwarkiem w Rogach. Zyskał on na znaczeniu, gdy postanowiono przenieść tutaj centrum okolicznych majątków w Stobnie.
Pałac jak zamek
W 1906 roku panem na włościach został Adolf Friedrich August von Waldow, który rozpoczął budowę pałacu. Nawiasem mówiąc w tym samym czasie wznoszono w Lubniewicach drugą siedzibę rodu, tzw. Nowy Zamek. Podobieństwo tych dwóch budowli nie jest zatem przypadkowe i prawdopodobnie są dziełem tych samych architektów. Być może w pakiecie drugi „produkt” był tańszy.
W fasadzie pałacu umieszczono sentencję: Non dormit qui me custodit” (nie śpi ten, kto mnie strzeże). Podobno pałac został wzniesiony specjalnie dla urodzonej w 1899 r. Elżbiety Pauli Angeliki – upośledzonej córki von Waldowów. Jak przeczytamy w materiałach LWKZ, pałacyk stylizowany był na XIX wieczną budowlę romantyczną i kształtem nawiązywał do architektury zamkowej. Pierwotnie mógł on pełnić rolę letniej rezydencji mieszkalnej lub zameczku myśliwskiego. Budynek elewacją frontową zwrócony jest ku dziedzińcowi wjazdowemu i stylowemu parterowi ogrodowemu, zaś elewacją ogrodową w stronę jeziora. Jest to dwukondygnacyjna budowla wzniesiona z cegły, z mieszkalnym poddaszem. Dominującym elementem architektonicznym jest wieża, umieszczona w południowo-wschodnim narożniku pałacu. Wnętrza nie przypominały jednak miejsca odosobnienia, Była tu zatem sala balowa, imponujący hall i salon ogrodowy.
Historia zatoczyła koło
Adolf Friedrich August II właścicielem pałacu był jeszcze w końcu lat 20. XX wieku, a rezydencja wraz z majątkiem w rękach rodziny von Waldow przetrwały do roku 1945. W 1946 roku w pałacu organizowane były kursy dla drwali leśnych, w latach 1947-1952 pałac pełnił funkcję ośrodka wczasowego. W latach 1952-1976 należał do Technikum Leśnego, następnie mieściło się tutaj prewentorium oraz dom pomocy społecznej dla dzieci upośledzonych (historia zamknęła koło). Od 1976 roku pałac w Rogach pełnił funkcję ośrodka szkoleniowo-wypoczynkowego Urzędu Wojewódzkiego i następnie Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp.
Po generalnym remoncie w latach 1978-1979, prowadzono tutaj szkolenia dla pracowników administracji rządowej i samorządowej. Krótko był mieszkaniem nominowanego odgórnie w stolicy, pierwszego wojewody lubuskiego, Jana Majchrowskiego. Później pałac użytkowała Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie Wlkp. Wreszcie w 2014 roku obiekt został sprzedany…
Źródło: Materiały LWKZ
Fotografie: Grzegorz Walkowski
