Jak na każdym kroku podkreślano podczas Lubuskiego Festiwalu Otwartych Winnic i Piwnic, winiarstwo w naszym regionie wyrosło już z wieku dziecięcego. Nie jest już hobby grupki zapaleńców, chwytem promocyjnym, ale gałęzią gospodarki tkwiącą głęboko w tradycji.
Swoje panowanie Bachus rozpoczął od przeprosin. Cóż, bóg wina nie ma wpływu na pogodę, które pierwszego dnia III Lubuskiego Festiwalu Otwartych Winnic I Piwnic nie rozpieszczała gości.
– Sorry, taki mamy klimat – żartował zielonogórski Bachus, w którego postać tradycyjnie już wciela się aktor Marcin Wiśniewski. – Aura sprzyja pobytowi raczej w winiarskiej piwniczce.
Festiwal uroczyście otwarto na dziedzińcu dawnej fabryki koniaków Raetscha w Zielonej Górze.
– Ta ziemia, ziemia lubuska odzyskała winiarzy. Myślę, że chociaż przez te wszystkie lata różne były dzieje Ziemi Lubuskiej, ale winiarstwo zawsze było marką i jej znakiem rozpoznawczym. Gdzie wino dojrzewa, żyją dobrzy ludzie. Witajcie, dobrzy ludzie! – powitała festiwalowych gości Elżbieta Anna Polak, marszałek województwa.
Wino ma swoją cenę
Lubuska marszałek podkreśla, że winiarskie tradycje regionu są prawdziwą, a nie kreowaną wartością i winna latorośl uprawiana była tutaj od wieków. Brzmi to nieco patetycznie, ale ta ziemia wzywa winiarzy do działania i nic dziennego, że ten zew poczuli ludzie, którzy na Środkowe Nadodrze przybyli z różnych rejonów przedwojennej Polski. Pierwsze winnice zaczęły odradzać się 20 lat temu, przed 15 laty za wsparcie winiarstwa zabrał się samorząd.
– Winiarze to też wyjątkowo cierpliwi ludzie. Zwykle mówią, że winnice zakładają dla swoich dzieci i wnuków. Ale my nie musieliśmy czekać, aż to one wyprodukują dobre wino. Doczekaliśmy się go. Nasza winnica samorządowa w Zaborze ma już dziesięć lat. Dokładnie dziesięć lat temu posadziliśmy tam pierwszą winorośl. Dziś te wina zbierają nagrody – przypomniała marszałek i szczególnie poleciła gościom winiarskie piwnice.
W winie prawda
I goście z zaproszenia skorzystali. Pierwsi pojawili się w podziemiach Zielonej Góry tuż po godz. 12.00. I z reguły nie mogli się nadziwić.
– Mieszkam w mieście czterdzieści lat i nie miałem pojęcia, że mamy coś takiego – przyznaje Roman Drobny. – Przecież tutaj powinni jakieś filmy kręcić.
Filmów nie kręcono, ale serwowano trunki, przy okazji racząc gości opowieściami, zarówno o winie, jak i o dziejach podziemi. Bo festiwalowi goście zazwyczaj na winie się znają i ciekawi są detali.
– Zdecydowałem się uratować te piwnicę dla przyszłych pokoleń – mówi jedna z ikon lubuskiego winiarstwa Przemysław Karwowski. – To nasza tradycja, która wciąż nie jest znana. Ten akurat niepozorny budynek został zbudowany w 1690 na potrzeby samorządu powiatowego i był jednym z nielicznych murowanych w wieku XVII i XVIII. Między innymi dlatego gościł wiele znamienitych osób, jak chociażby August II Mocny i Fryderyk Wielki.
To nie jarmark
Rezydujący w piwnicy przy ul. Sowińskiego Paweł Trojan jest przekonany, że piwnice i winnice doskonale się uzupełniają dodając lubuskiemu winiarstwu charakteru.
– Winiarstwo się zmienia, wielu z nas już się skupiło tylko na winnicach kończąc z działalnością na poły hobbystyczną – dodaje Jacek Kapała. – To widać chociażby po tym, że coraz większe uprawiamy areały. Czy to działalność perspektywiczna z myślą o dzieciach i wnukach? Nie, już stajemy się samofinansującymi firmami. Świat idzie na przód i ponieważ startujemy od zera mamy najnowocześniejsze urządzenia, coraz lepiej wyposażone winnice.
Lucyna i Piotr Wojciechowscy przyjechali do Zielonej Góry z Poznania.
– Lubimy wino, jeździliśmy po winnicach na południu Europy – tłumaczy pani Lucyna. – Jadąc do Zielonej Góry myśleliśmy, że to jakiś lokalny festyn, raczej z piwem i food truckami. Tymczasem to prawdziwa winiarska impreza. Szacunek.
Wino do zjedzenia
Jakie wydarzenie było przebojem pierwszego dnia Festiwalu? Oczywiście pokaz kulinarny w wykonaniu Roberta Makłowicza, który wprawdzie raczej komentował pokaz niż mieszał w garnkach i patelniach, ale udowodnił, że jest showmanem, a na kuchni i winach zna się doskonale. Festiwalowym gościom zaserwował zupę rodem z Dolnej Austrii, którą przygotowywano już w XVII wieku. Dlaczego? Bo kraina ma historię nieco podobną do Lubuskiego. Tamtejsze wino nie cieszyło się renomą, a wraz ze zmianą klimatu trunki wiele zyskały. Składniki zupy? Odtłuszczony bulion wołowy na palonych kościach, resling, żółtka wymieszane ze śmietaną, szczypiorek… Na drugie była rybka. Również przygotowana na winie. Lubuskim oczywiście, które było chwalone. I Makłowicz wieszczy, że za sprawą zmian klimatu będą tutaj powstawały rewelacyjne trunki
– Zauważyłem że miejscowi winiarze idealnie wykorzystują klimatyczne możliwości regionu i tradycję – tłumaczył Makłowicz. – Wino produkuje się w wielu miejscach w Polsce, ale najczęściej są to hybrydy. W Lubuskiem coraz więcej uprawia się odmian najszlachetniejszych odchodząc od hybryd, z których zresztą wyciśnięto tyle, ile się dało, bardzo je uszlachetniając. Tutaj sięgnięto do tradycji, do odmian, które uprawiano przed wiekami. Nie wiem, czy jest inne w Polsce, które tak szeroko korzysta z historii, Sięgnięto po to, co było przed wiekami, po odmiany, które się udają w chłodniejszym klimacie. To widać i czuć, gdy chodzimy po piwnicach.
Na zakończenie pokazu kulinarna gwiazda podziękowała Lubuszanom. Za co? Za wino. Dziękowali też Lubuszanie. Za co? Za pyszny pokaz pokazujący, że wino przydaje się w kuchni, a nie tylko na stole…
Laureaci konkursu „Wino warte zachodu” 2023:
Wyniki oceny win lubuskich ogłosił sekretarz komisji konkursowej, Przemysław Karwowski z Fundacji Gloria Monte Verde. – Ta lista jest dowodem, że wybór Zaboru na posadowienie winnicy samorządowej był strzałem w dziesiątkę. Większość nagrodzonych winnic jest właśnie z okolic Łazu, Zaboru i pobliskich miejscowości – powiedział.
Champion:
Champion wino białe – Muscat & Müller Thurgau 2022 – Winnica Ingrid
Champion wino różowe – Zweigelt różowy 2022 – Winnica Na Leśnej Polanie
Champion wino czerwone – Pinot Noir 2020 – Winnica Saint Vincent
Certyfikat jakości „Wino warte zachodu 2023” otrzymały:
Wina białe:
Winnica Ingrid – Muscat & Müller Thurgau 2022
Winnica Międzypole – Alicja 2022
Winnica Senator – Labradoryt 2021
Winnica Żelazny – Roter Riesling & Riesling 2021
Winnica Folwark Pszczew – Souvignier Gris 2021
Winnica Trojan – Roter Riesling 2022
Winnica Pod Lubuskim Słońcem – Biana 2021
Winnica Cantina – Sauvignon Blanc 2022
Winnica Żelazny – Muscaris 2020
Winnica Julia – Emma 2022
Winnica Pod Winną Górą – Cuvee Słońce i Rzeka 2022
Winnica Trojan – Johanniter & Solaris 2022
Wina różowe
Winnica Na Leśnej Polanie – Zweigelt różowy 2022
Winnica Międzypole – Rozalia 2022
Winnica Julia – Julia 2022
Wina czerwone:
Winnica Saint Vincent – Pinot Noir 2020
Winnica Marcinowice – Pinot Noir klony niemieckie – 2021
Winnica Pod Lipą – Regent 2020
Winnica Vae Soli – Bezkrólewie 2021
Wina słodkie:
Winnica Saganum – Solaris nobilis 2021
Winnica Aris – Muscaris Arctic 2021
Wina musujące:
Winnica Aris – Traditio Brut 2020
Winnica Od Nowa – Cuvee 2021
Winnica Od Nowa – Cuvee brut 2021
Wina specjalne:
Winnica Saganum – Ambro 2021
Winnica Miłosz w Łazie – Pandemiczna Pomarańcza 2022
A co nas jeszcze czeka podczas Festiwalu?
NIEDZIELA 30 KWIETNIA
12:00 – otwarcie piwnic winiarskich
12:00 – spacer winiarski szlakiem zabytków winiarskich Zielonej Góry (start przy piwnicy Ernsta Mühle – park Sowińskiego)
13:00 i 15:00 – przejazdy Orkiestry Na Dużym Rowerze szlakiem piwnic winiarskich, po zielonogórskim deptaku
19:30 – koncert ORKIESTRY NA DUŻYM ROWERZE (wstęp wolny)
PONIEDZIAŁEK – 1 MAJA
12:00 – otwarcie piwnic winiarskich
19:30 – STANISŁAW SOYKA KWARTET (wstęp wolny) (SCENA GŁÓWNA – Zielona Góra, ul. Chrobrego 1, dawna fabryka Raetscha, dziedziniec UMWL)
WTOREK – 2 MAJA
12:00 – otwarcie piwnic winiarskich
19:30 – OLGA BOŃCZYK z zespołem (wstęp wolny) (SCENA GŁOWNA -Zielona Góra, ul. Chrobrego 1, dawna fabryka Raetscha, dziedziniec UMWL)
ŚRODA – 3 MAJA
12:00 – otwarcie piwnic winiarskich
13.00 – Obchody Święta Konstytucji 3 Maja, (miejsce – pomnik Bachusa). Występ zespołu Mażoretek Finezja, rozdawanie biało-czerwonych kotylionów oraz egzemplarzy konstytucji RP.
19:30 – PAULINA GOŁĘBIOWSKA z zespołem (wstęp wolny) (SCENA GŁÓWNA -Zielona Góra, ul. Chrobrego 1, dawna fabryka Raetscha, dziedziniec UMWL)
HISTORYCZNE PIWNICE WINIARSKIE W ZIELONEJ GÓRZE (29 kwietnia – 3 maja, 12:00 – 22:00)
- Piwnica Johanna Jeremiasa Seydela – ul. Wodna 32 – Miłosz
- Zajazd Pocztowy – ul. Jedności 78 – Aris
- Piwnica Alexandra Krumnowa – plac Matejki 21 – Bergkolonie, Dzika Winnica, Pod Basztą, Vineas Montis
- Piwnica Gustava Seelera – plac Matejki 2 -Międzypole
- Piwnica Carla Engmanna – ul. Wrocławska 7 – Julia, Pod Wieżą, Senator
- Piwnica Ernsta Mühle – park Sowińskiego – Ingrid, Trojan
- Dom Stanów Ziemskich – ul. Sikorskiego 6 – Hiki, Marcinowice
- Srebrna Góra – plac Słowiański 10 – Folwark Pszczew, Od Nowa, Saint Vincent
- Plac Słowiański 26 – Winnogóra
- Lisowskiego 14 – Saganum
- Jedności 3 – Cantina, Pod Winną Górą
- Jedności 10 – Adam Płoński
- Grottgera 1 – Mozów, Wzgórza Cisowskie
- Grottgera 3 – Łukasz, Marcus
- Jazz Kino – ul. Sobieskiego 14 – Vae Soli
- Winiarnia Bachus – Stary Rynek 1 – Winne Tarasy
- Piwnica Ernsta Theodora Franke – ul. Kupiecka 22 – Bachusowe Pole, Na Leśnej Polanie
- Sala Szeptów – ul. Sowińskiego 3 – Kinga, Żelazny
OTWARTE WINNICE W LUBUSKIEM (4 – 7 maja)
Winnica Międzypole: 5 i 6 maja w godzinach od 11.00 do 17.00. tel: 509 345 355, e-mail: winnicamiedzypole@gmail.com
Winnica Kinga: 4- 7 maja o pełnych godzinach: 12:00 i 15:00 natomiast cały dzień czynny będzie sklepik z winami i produktami oraz szkółka winorośli, ważne! w sobotę winnica czynna tylko o 12.00 (późniejsze godziny zarezerwowane) tel. 609 528 581
Winnica Adam Płoński: 5-7 maja w godzinach od 13:00 do 20:00. tel. 695 601 499
Winnica Saint Vincent: 4 – 5 maja w godzinach od 10:00 do 16:00. tel. 695 166 343
Winnica Wzgórza Cisowe: 4 – 7 maja w godzinach od 12:00 do 18:00 tel. 662 626 747
Winnica Julia: 1 maja godzina 16:00 – otwarcie sezonu turystycznego. W programie zwiedzanie Parku Miniatur Obiektów Winiarskich oraz prowadzona przez właściciela winnicy Romana Grada komentowana degustacja wina z rocznika 2022, z przekąskami. Konieczna jest telefoniczna rezerwacja pod numerem 603 382 854. Pod tym samym numerem można ustalać wizyty w winnicy w pozostałe dni trwania Festiwalu.
Winnica Mozów: 4 – 7 maja w godzinach od 12:00 do 18:00. tel. 660 493 034
Winnica Żelazny: 4 – 7 maja w godzinach od 12:00 do 18:00. tel. 691 941 323
Winnica pod wieżą: 4 – 7 maja w godzinach od 10:00 do 17:00. tel. 500 010 921
Winnogóra winnica w ogrodzie: 4 – 7 maja w godzinach od 11:00 do 19:00. tel. 601774180 Uwaga: zakup wina w dowolnym czasie w godzinach otwarcia natomiast degustacje komentowane odbywać się będą o pełnych godzinach, tj. 11.00, 12.00, 13:00, 14:00,15:00, 16:00, 17:00, 18.00.
Winnica Vae Soli: 4 – 7 maja w godzinach od 12:00 do 20:00. tel. 607 404 725
Winnica Marcinowice: 6 -7 maja. Degustacja 6 maja na godzinę 12.00 i 15.00 oraz 7 maja na godzinę 12.00. tel. 508 860 669
Winnica Pod lubuskim słońcem: otwarta codziennie w godzinach od 12:00 do 18:00. Zapraszamy do obejrzenia wystawy w nowo powstałej galerii w winnicy. W winnicy w dniach 29 kwietnia oraz 3 i 6 maja o godz. 16:00 będzie się odbywać komentowana degustacja. tel. 664 455 010.
Winnica Stara Winna Góra: 4 – 7 maja, tel. 694266679
Winnica Marcus: 5 i 6 maja w godzinach od 12:00 do 20:00, 604 246 388
Winnica Folwark Pszczew: 4 – 7 maja, tel. 881 337 311 lub 507 207 032
Winnica Bergkolonie: 4 – 5 maja w godzinach od 15:00 – 17:00, 6 -7 maja w godzinach 12:00 – 17:00
Winnica pod Basztą: 4 – 7 maja w godzinach od 12:00 – 17:00
Winnica Vineas Montis: 5 maja godz. 14:00 – 18:00, 6 maja godz. 9:00 – 14:00, 7 maja godz. 14:00 – 18:00.